Trong ngôn ngữ Ấn-Âu, có hai khái niệm liên quan đến lửa, thứ nhất là khái niệm về một loại sinh vật sống được gọi là Agni (hỏa) mà tiếng Anh gọi là Ignite từ tiếng Latin ignis, tiếng Ba Lan là ogień và tiếng Nga là Ogon và một loại vô tri mà tiếng Anh đọc là fire (lửa), tiếng Hy Lạp là pyr, tiếng Phạn là Pu[4][5], sự khác biệt tương tự cũng tồn tại đối với dạng nước[6]. Trong các câu chuyện kể của Kinh thánh tiếng Do Thái, Đức Chúa trời Gia Vệ (Yahweh) thường giao tiếp bằng lửa, chẳng hạn như qua bụi gai cháy trong truyện kể tại Sách Xuất hành và cột lửa dẫn đường cho dân Y-sơ-ra-ên[7]. Ngọn Lửa Thánh trong Nhà thờ Mộ Thánh ở Jerusalem trong Cơ đốc giáo đã được ghi chép liên tục kể từ năm 1106 sau Công Nguyên[8]. Lửa thường được sử dụng làm biểu tượng hoặc dấu hiệu cho thấy sự hiện diện của Chúa trong Cơ Đốc giáo và vì nó được cho là một sự sáng tạo cùng với nước và các yếu tố khác. Trong Tân Ước, Chúa Giêsu được tả lại là người mang lửa đến cho trái đất[9], Chúa Thánh Linh đôi khi được gọi là "cái lưỡi lửa"[10]. Trong Kitô giáo, việc thờ lửa được bảo tồn thông qua những ngọn nến thánh lễ[7].

Trong Hỏa giáo, ngọn lửa được coi là đại diện của sự thuần khiết và là biểu tượng của lẽ phải và sự thật. Ngày nay tín điều này được giải thích là do lửa khi cháy ngày càng bốc cao và bản thân nó không thể bị vấy bẩn. Sadeh và Chaharshanbe Suri đều là những lễ hội liên quan đến lửa được tổ chức trên khắp Đại Ba Tư và bắt nguồn từ khi đạo Hỏa giáo (Zoroastrianism) vẫn còn là tôn giáo chiếm ưu thế trong khu vực. Tuy nhiên, Bái hỏa giáo đôi khi bị mô tả sai là một tôn giáo thờ lửa, trong khi đó là một đức tin độc thần với Ahura Mazda là nhân vật trung tâm và vũ trụ học nhị nguyên về thiện và ác. Ngọn lửa chỉ đơn giản là đại diện cho trí tuệ tâm linh và sự thuần khiết, nhưng không được tôn thờ. Trong Lịch sử tôn giáo Vệ Đà truyền thống của Ấn Độ giáo thì ngọn lửa là yếu tố trung tâm trong nghi lễ Yajna, với "lửa" Agni, đóng vai trò trung gian giữa người thờ phượng và các vị thần khác. Các khái niệm liên quan là nghi lễ Agnihotra, lời kêu gọi đặc tính chữa bệnh của lửa; nghi lễ Agnicayana, tức là dọn một bàn thờ lửa cho Agni; và Agnistoma là một trong bảy Somayajna. Trong Vaishnava truyền thống của Ấn Độ giáo, Agni được coi là ngôn ngữ của Vishnu, do đó coi tất cả các vật hiến tế dâng lên bất kỳ vị thần nào cuối cùng đều là vật hiến tế cho Vishnu[11].